عاشقی

چگونه می توانم با این قلب شکسته ، بی غرور عاشق بمانم؟

---

چگونه می توانم با چشمانی که دیگر اشکی در آن نیست عاشق بمانم؟

مدتی است قلبم عاشق و تنهاست و لحظه به لحظه بهانه ی...

چگونه می توانم عاشق بمانم وقتی تو بی وفایی؟

چگونه عاشق بمانم وقتی عشقی در این زمانه نیست؟

عاشقی از ما گذشت، از این انتظار خسته شده ام...

می روم برای همیشه، غروری نیز در دل نمانده...

◊ چگونه با سرما خوردگی کنار بیاییم؟

◊ چگونه با سرما خوردگی کنار بیاییم؟ سرما خوردگی یک عفونت دستگاه تنفسی فوقانی است، بیماری شایع ونسبتا بی ضرر، اما مطمئنا وقتی به آن مبتلا می شوید چنین احساسی ندارید. ممکن است آبریزش بینی، گلو درد و سرفه داشته باشید یا اینکه آبریزش از چشم، عطسه کردن و احتقان بینی آزار دهنده شما را کلافه کند. ممکن است همه این علایم با هم شما را آزار دهد. در واقع به علت آنکه بیش از 2000 ویروس مختلف ممکن است سرما خوردگی ایجاد کنند، علائم سرما خوردگی بسیار متفاوت است.
متاسفانه هر فرد بزرگسالی احتمال دارد 2 تا4 بار در سال به سرما خوردگی مبتلا شود. کودکان بخصوص در سنین پیش از مدرسه بین 5 تا9 بار سالانه سرما میخورند. سرما خوردگی بخصوص در کودکانی که به مهد کودک می روند شایع است. اما خبر خوب ابن است که معمولا سرما خوردگی در طول یک هفته بهبود پیدا می کند، اگر چه بعضی از سرما خوردگیها تا دو هفته هم به طول می انجامند. اگر سرما خوردگی بیش از این مدت طول بکشد به پزشکتان مراجعه کنیدتا مطمئن شوید که عفونت ثانویه باکتریایی در ریه ها، حنجره، نای، سینوسها یا گوشهایتان وجود ندارد.
- علایم ونشانه ها

شروع علائم سرما خوردگی یک تا سه روز پس از قرار گرفتن در معرض ویروس سرما خوردگی است. اولین علائم عمده آبریزش از بینی است. همچنین ممکن است در ابتدا دوره عفونت دچار خارش یا درد گلو، احتقان، وگرفتگی بینی، کمی بدن درد یا سر درد خفیف شوید، در ادامه سیر بیماری ترشحات بینی تان غلیظ تر و زردرنگ تر می شود.
سایر علائم سرما خوردگی اینها هستند:
عطسه کردن
آبریزش از چشم
سرفه
تب ملایم
خستگی خفیف
علل سرما خوردگی
گرچه بیش از 2000 ویروس باعث سرما خوردگی میشوند، رینو ویروسها شایع ترین علت شناخته شده سرما خوردگی هستند. ویروس سرما خوردگی از راه دهان یا بینی وارد بدن میشود، اما ممکن است خود شما در ین انتقال "دست " داشته باشید. گرچه سرما خوردگی از طریق عطسه و سرفه می تواند منتقل شود، اغلب تماس دست با دست با شخصی که سرما خورده است یا استفاده از وسایل مشترک مثل حوله، تلفن و... باعث انتقال بیماری میشود. بعد از این تماس هنگامی که دست آلوده شده تان به چشمها یا بینی تان می زنید ویروس وارد بدنتان می شود.
عوامل خطر سا ز
کودکان بطور خاص به سرما خوردگی مستعد هستد زیرا بسته به اغلب ویروسهای عامل سرما خوردگی هنوز مقاومت کسب نکرده اند. اما یک دستگاه ایمنی نا بالغ تنها علت این آسیب پذیری کودکان به سرماخوردگی نیست. کودکان اغلب اوقات زیادی را با کودکان دیگر می گذرانند و خیلی اوقات در شستن دستهایشان دقت نمی کنند. لذا به راحتی ویروس سرما خوردگی وارد بدن آنها می شود. چه بزرگسالان وچه وکودکان در پاییز و زمستان که کودکان در مدارس هستند و اغلب افراد مدت زیادی راداخل خانه می گذرانند به سرما خوردگی حساس ترند. با افزایش سن و ایجاد ایمنی در بدن نسبت به بسیاری از ویروسهای عامل سرما خوردگی احتمال سرما خوردگی نسبت به دوران کودکی کمتر می شود، اما درمواردی احتمال خطر افزایش می یابد:
- گذراندن بیشتراوقات در فضاهای در بسته ودر تماس نزدیک افراد دیگر در طول پاییز زمستان
- دچار شدن به استرسهای روانی
- داشتن آلرژی که مجاری بینی را گرفتار کند.
درستی هیچکدام از باورهای عامه در مورد عوامل زمینه ساز سرما خوردگی:مثلا بیرون رفتن از خانه با موهای خیس یا باد سرد خوردن و... تا بحال ثابت نشده است.
چه هنگام باید به پزشک مراجه کرد
سرما خوردگی معمولا کمتر از یک هفته بهترمیشود گرچه ممکن است با آن سرعتی که شما انتظار دارید علائم بیماری نا پدید نشود. در صورتی که تب بالای 39 درجه داشتید یا احساس کردید علائمتان دارد بدتر میشود به پزشک مراجعه کنید. تب بالا به همراه درد بدن و ضعف شدید ممکن است نشان دهنده ابتلا به آنفولانزا و نه سرما خوردگی باشد. برای آنفولانزا داروی ضد ویروسی وجود دارد و ممکن است تا حدی مفید باشد اما برای تاثیر بخش بودن باید آنها در طول 48 ساعت پس از شروع اولین علایم تجویز کرد. اگر تب شدید، تعریق وتب وسرفه دارید که خلط دارید که خلط رنگی تولید می کند ممکن است ذات الریه گرفته باشید. در این حالت بهتر است مستقیما به نزد دکتر بروید. همچنین اگر علایم بیماری تان پس از 7 تا 10 روز تخفیف نیافت یا اگر یک عارضه مزمن تنفسی دارید که سرما خوردگی آن را تشدید کرده است به نزد پزشک بروید.در صورتی که کودکتان علایم زیر را نشان داد فورا او را پیش پزشک ببرید:
تب 39 درجه یا بالا تر، لرز یا تعریق
تبی که بیش از 72 ساعت طول می کشید
تهوع یا درد شکم
خواب آلودگی غیر معمول
سر درد شدید
اشکال در تنفس
گریه مداوم
درد گوش
عوارض
عفونت حاد گوش، که ناشی از نفوذ باکتریها به فضای گوش میانی است شایع ترین عارضه سرما خوردگی در کودکان است. علایم ونشانه های شاخص این عارضه شامل گوش درد در کودکان کم سن است که نمی توانند حرف بزنند ناراحتی شان را صرفا با گریه کردن یا کشیدن گوش مبتلا نشان میدهند و در بعضی موارد ترشح سبز یا زرد رنگ از بینی یا زگشت تب شدید پس از بهبودی از سرما خوردگی است.خارج شدن ترشحات چرکی از گوش به معنای پاره شدن پرده صماخ است. در این حالت فشار ودرد گوش ودک تخفیف می دهد، اما به هر حال باید فورا کودک را نزد پزشک ببرید.عفونت چرکی گوش بر خلاف سرما خوردگی نیاز به درمان آنتی بیوتیکی دارد.سرما خوردگی که بهبود نمی یابد ممکن است به سینوزیت چرکی تبدیل شده باشد. سایر عفونتهای ثانوی که ممکن است به دنبال سرما خوردگی رخ دهد شامل گلو درد چرکی ( آنژین استرپتوکوکی) ، برونشیت مزمن و ذات الریه است. مصرف قطره های ضد احتقان برای دفع گرفتگی بینی پس از مدتی ممکن است باعث احتقان واکنشی شود به این معنا که شما برای اینکه راه های بینی خود را باز نگهدارید جبورید مقدار بیشتری از این قطره را بکاربرید. مصرف طولانی مدت این قطره ها باعث التهاب مزمن غشاهای مخاطی می شود. اگر مجبورید از قطره های ضد احتقان بینی استفاده کنید، استفاده از آنها را به چند روزمحدود کنید.
درمان
" سرما خوردگی درمان اختصاصی لازم ندارد". آنتی بیوتیکها هیچ اثری بر ویروسها ندارند و قرصهای ضد سرما خوردگی که در داروخانه ها موجودند گرچه ممکن است باعث راحت تر شدن شما شوند اما سرما خوردگی را معالجه یا دوره آن را کوتاه تر نمیکنند. قرصهای ضد سرما خوردگی که بدون نسخه پزشک از دارو خانه ها قابل تهیه اند و از مخلوطی از داروهای ضد احتقان و آنتی هیستامین تشکیل می شوند علایم سرما خوردگی را در کودکان کم سن تخفیف نمی دهد و ممکن است باعث عوارض جانبی شوند. برای رفع درد و تب استفاده از استامینوفن برآسپرین ارجح است. مصرف آسپرین برای رفع تب ممکن است در کودکان کمتر از 16 سال باعث یک عارضه مغزی نادر وکشنده به نام "سندرم ری شود.
پیشگیری
با رعایت برخی از احتیاطات زیر از گسترش سرما خوردگی جلو گیری کنیم:
دستهایتان را مرتب بشوئید و به کودکانتان اهمیت این کار را آموزش دهید.
سطوح آشپز خانه و حمام را بخصوص هنگامی که یکی از اعضای خانواده سرما خورده است تمیز نگه دارید.
در داخل دستمال کاغذی سرفه یا عطسه کنید. دستمال کاغذی مصرف شده را فورا دور بیندازید.
از لیوان آب مشترک با سایر اعضای خانواده استفاده نکنید. وقتی خودتان یا یکی از خانواده سرماخورده است از لیوان مخصوص خود استفاده کنید.
از تماس نزدیک وطولانی با فردی که سرما خورده است اجتناب کنید.
کودکتان را به مهد کودکی بسپارید که بهداشت در آن کاملا رعایت شود و بخصوص کودکان بیمار را به خانه شان بفرستید.
در صورت امکان مهد کودکی را انتخاب کنید که نسبت کودکان موجود در آن به بزرگسالان 5 به 1 یا کمتر باشد.
اسباب بازی های کودک سرما خورده را پس از بازی کردن با آنها بشوئید.
گرچه بعضی از مردم معتقدند برخی از گیاهان دارویی یا مصرف مقادیر زیاد ویتامین C باعث پیشگیری یا درمان سرما خوردگی می شود اما تحقیقات علمی چنین منافعی را ثابت نکرده است.
مراقبت شخصی
ممکن است نتوان سرما خوردگی را معالجه کرد، اما می توان کارهایی را انجام داد تا حتی الامکان با راحتی بیشتری دوره بیماری را گذراند. رعایت نکات زیر ممکن است به شماکمک کند.
مقدار زیادی مایعات بنوشید: دست کم روزی 8 لیوان مایعات بنوشید وبه مقدار کافی استراحت کنید. از الکل، کافئین، سیگار که می توانند باعث کم آبی بدن و تشدید علایم شما شوند اجتناب کنید
از محل کارتان مرخصی بگیرید: در صورتی که تب یا سرفه شدید دارید یا به علت مصرف داروهای ضد سرما خوردگی(که حاوی آنتی هیستامین هستند) خواب آلوده هستید در خانه بمانید. در صورتی که با فردی زندگی می کنید که بیماری مزمن دارد یا سیستم ایمنی اش مختل است دهان و بینی تان را با ماسک بپوشانید.
درجه حرارت و رطوبت اتاقتان را تنظیم کنید: اتاقتان را گرم نگهداریداما درجه حرارت را خیلی بالا نبرید. اگر هوا خشک است، یک دستگاه مرطوب کننده یا بخور سرد می تواند به مرطوب کردن هوا و کمک به تسکین احتقان بینی و سرفه کمک کنید. دقت کنید که دستگاه بخور را تمیز نگه دارید تا از رشد باکتری وقارچ در آن جلو گیری شود.
گلویتان را تسکین دهید:غرغره کردن آب نمک گرم چند بار در روز یا نوشیدن آب لیمو به همراه عسل ممکن است به تسکین گلو درد و تخفیف سرفه کمک کند.
از قطره های بینی استفاده کنید: برای مرطوب کردن احتقان بینی از قطره های بینی حاوی آب نمک استفاده کنید . این قطره در داروخانه ها بدون نسخه به فروش می رسند. این قطره ها، حتی برای کودکان موثر، بی خطر و غیر تحریک کننده اند. برای استفاده از آنها چند قطره را در هرسوراخ بینی بچکانید، سپس فورا بینی تان را تخلیه کنید

کاهش سر درد

دکتر رضا آمری نیا روز یکشنبه در گفت و گو با ایرنا افزود: مصرف برخی مواد غذایی مانند شیر گاو، پنیر سفت و کهنه، کنسروهای گوشت و ماهی، آجیل، انجیر، خرما، کشمش و پیاز نیز، در بروز سردرد و یا شدت یافتن آن در کوتاه مدت و دراز مدت موثر است.
وی، با بیان اینکه علت اصلی سردرد گشادی یا تنگی عروق مغزی است، اظهار داشت: مصرف مشروبات الکلی، دخانیات، قرص های ضد بارداری و چربی های اشباع شده از دیگر علل بروز سردرد هستند.
وی، درد عضلات گردن و پشت بدن را از علائم مهم بروز سردردهای عصبی در فرد دانست و افزود: تقریبا 10 درصد سردردها را سردردهای میگرنی تشکیل می دهد که معمولا عوامل ژنتیکی نقش موثری در بروز آن دارند.
آمری نیا گفت: اگر سردرد مرتب پس از بیدار شدن از خواب بروز کند، نشان دهنده فشار خون بالا با بیماری های التهابی مغز در فرد است.
این متخصص با اشاره به نقش تغذیه در کاهش بروز سردرد افزود: تغذیه مناسب و استفاده از سبزیجات و میوه جات تازه نقش بسیار موثری در کاهش بروز سردرد در فرد دارد.
وی اظهار داشت: مصرف حبوبات همچون نخود و لوبیا، ماهی، زیتون، سیر، زنجبیل، چغندر، خیار، هویج، کرفس، اسفناج و جعفری در کاهش بروز سردرد موثر هستند.
آمری نیا، با اشاره به اینکه ویتامین ها و مواد معدنی مفید در کاهش سردرد موثر هستند ،یادآور شد: مصرف ویتامین B12 و منیزیم به همراه ویتامین B6 از آنجا که سبب تجمع داخل سلولی منیزیم و تاثیرگذاری بیشتر آن می شود در کاهش بروز سردردهای میگرنی بخصوص در زنان تاثیرگذار است.
وی خاطر نشان کرد: مصرف کلسیم به همراه ویتامین D و روغن گل پامچال با دارا بودن خاصیت ضد التهابی نیز، در کاهش بروز سردرد نقش موثری دارد.

چگونه به مشکلات نگاه کنیم؟

خبرگزاری دانشجویان ایران - تهران سرویس: نگاهی به وبلاگها

بیایید لحظه‌ای درباره زندگی خودمون فکر کنیم و به یاد بیاوریم که مهم‌ترین درسی که از زندگی گرفتیم چه بوده است؟‌ توانمندی‌ها و با ارزش‌ترین ابعاد وجودیمون رو چطور کسب کردیم؟ اگه توی زندگی با موانع و مشکلات برخورد نکرده بودیم آیا می‌تونستیم توانمند بشیم؟ البته این به این معنی نیست که باید به مشکلات عشق بورزیم، اما وجود مشکلات توی زندگیمون یک حقیقت انکارناپذیر است.

به گزارش سرویس نگاهی به وبلاگ‌های خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، نویسنده وبلاگ "نیوشای سخن"‌ به نشانی http://niushasokhan.blogsky.com در ادامه آورده است: اگه بخوایم منصفانه به مشکلات نگاه کنیم، اونها در واقع هدایا و موهبت‌هایی هستند که لباس‌های مبدل پوشیدن. در دل این مشکلات مهمترین درس زندگی ما نهفته است. اگه با این دید به موانع نگاه کنیم به این حقیقت پی می‌بریم که چالش‌ها،‌ شرایط رشد رو برای ما فراهم می‌کنند. اگه حل اونها دشوار نباشه به این معناست که موثر نیستند و درسی عبرت آموز به همراه ندارن.

مشکلات و موانع معایب و کاستی‌هامون رو به رخمون می‌کشند.

مشکلات و موانع به ما نشان می‌دهند که کدوم درس‌های زندگی رو هنوز خوب نیاموختیم.

مشکلات و موانع کلید حساسیت ما رو روشن می‌کنند. دردها رو تازه می‌کنند و از ترفندهایی دردناک و ترسناک برای جلب توجه ما استفاده می‌کنند. اونها ما رو مجبور می‌کنند که از خواب غفلت بیدار شیم و با آنچه از اون رویگردونیم و فراری بودیم روبرو بشیم.

اگه توی زندگی با مشکلات و موانع روبرو نبودیم هرگز اقتدار رو نمی‌آموختیم.

چنانچه با چالش‌ها روبرو نمی‌شدیم هرگز انعطاف‌پذیری رو یاد نمی‌گرفتیم. هرگز صبر و بردباری در زندگی نداشتیم. هیچ زمان به ثبات قدم و استقامت و پشتکار نمی‌رسیدیم. ایمان نقشی در زندگیمون نداشت و مهم‌تر از همه اگه درد نمی‌کشیدیم هرگز عشق و محبت و شور را نمی‌آموختیم.

پس به این نکته واقف باشیم که چالش‌ها بزرگترین درس‌های زندگی رو به ما می‌دهند. چالش‌ها،‌ شرایط رشد را برای ما فراهم می‌کنند.

چرا بعضى اوقات دچار اشتباه و گناه مى شوم؟

سوال: چرا بعضى اوقات دچار اشتباه و گناه مى شوم؟

علماى اخلاق مى گویند: منشا و انگیزه ى گناهان ، سه قوه است : قوه شهویّه، قوه غضبیّه، قوه وهمیّه .

قوه شهویّه ، انسان را به افراط در لذت خواهى نفسانى ، مى کشاند، که سرانجامش ، غرق شدن در فحشا و زشتى ها است .

قوهّ غضبیّه ، انسان را به ظلم، طغیان، آزار رسانى و تجاوز، وادار مى کند.

قوهّ وهمیّه ، برترى طلبى، انحصار جویى، تکبر و روح خودخواهى را در انسان زنده مى کند و او را به گناهان بزرگى وارد مى نماید.

به این مثال توجه کنید: آب ، در عین حال که مایه ى حیات تمامی جانداران از انسان، حیوان و گیاه مى باشد، اگر مهار نشود به صورت سیلابی جریان می یابد و باعث نابودی حیات بشر می شود ؛ بنابراین حتی این پدیده حیات بخش نیز نیاز به سد سازی و مهار دارد و در صورتی برای بشد مفید خواهد بود که به هنگام نیاز در کانال کنترل شده خاصی قرار گیرد و از دریچه مخصوصی، به مقدار نیاز، جریان یابد، در غیر این صورت طغیان می کند و دیوانه وار به باغ ها و کشتزارها و خانه ها سرازیر شده و همه را ویران خواهد ساخت.

در مورد انسان نیز، نیروى غضب براى دفاع و شهوت براى بقاى نسل لازم است ، ولى اگر این دو غریزه بر اثر افسار گسیختگى طغیان کنند، موجب بروز جنایات ویرانگر و انحرافات جنسى و بى عفتى خواهند شد.

در نتیجه اگر بخواهیم جامعه را از لوث گناه پاک سازیم ، و یا وجود خویش را از آلودگى گناه ، حفظ کنیم ، راهی جز کنترل و تعدیل غرایز و تمایلات نفسانى نداریم .

حل مشکل:

1- گناه شناسی: مبارزه مستقیم با گناه از طریق شناخت گناهان و تفکر در آثار و عواقب دنیوی و اخروی آنها.

2- گناه زدایی: مبارزه اساسی وغیر مستقیم با گناه از طریق مبارزه با زمینه های گناه و تقویت زمینه های صلاح.

در یک نگرش کلی و کلان می توان به این نتیجه رسید که زمینه گناه در انسان چیزی جز ضعف شناخت و اراده نیست.

اینک با طرح سوال های کوتاه و پاسخ آنها به گشودن راه کمک می نماییم.

1. چرا باید خودمان را بشناسیم؟ چون اگر استعداد بی نهایت و ارزش های وجودی خود را نشناسیم، هرگز حرکتی نخواهیم کرد، تمام حرکت تکاملی انسان بسته به نوع و عمق شناخت انسان نسبت به ارزشهای وجودی خود است.

2. چرا باید هستی را شناسایی نماییم؟ چون انسان خلاصه هستی است و با هماهنگ و همراه شدن با هستی و قرب به خدای هستی و رنگ خدایی گرفتن به کمال می رسد ، اگر هستی را نشناسد نمی داند چه باید کند به عبارت دیگر انسان قانون کمال را از هستی فرا می گیرد.

3.  نقش دین در زندگی انسان چیست؟ آدمی با زبان هستی آشنا نیست و نیاز به مترجم دارد. دین ترجمان هستی است و به نحو بسیار ظریفی انسان را به رنگ هستی در می آورد. تمام دین در جهت به خدا رسیدن و قرب الهی برنامه ریزی شده است.

4. در نهایت دانستن سرنوشت انسان در حیات اخروی و معاد چه کمکی به انسان می کند؟ معاد و قیامت فردای زندگی انسان است ، فردایی که باید آن را بسازد و تا ابدیت در آن بماند، باید بداند ره سپار کدام وادی و مسافر کدام اقلیم وجود است ، باید برای فردای خود چه توشه ای فراهم کند و چه مقدار به کار و کوشش بپردازد. ببیند با چه کسی می خواهد همراه و همنشین شود از همین نشئه با او آشنا و همراه شود تا در قیامت با مشکل روبرو نگردد.  

یکی از مهمترین مراحل خود سازی، رفع زمینه های گرایش به گناه است.

نقش ذکر و یاد خدا:

ذکر خدا آثار مثبت فراوانی دارد. «ذکر» از آن جهت که با ذاکر اتحاد وجودی می یابد و باعث حضور خداوند در دل و جان مومن است، موجب می شود که ذاکر خود را در محضر خدا حاضر ببیند، و از کمال قرب او بهره مند شود. در نتیجه بر محور حیا از بسیاری از افکار پلید و اخلاق زشت و اعمال نکوهیده احتراز می کند.

دستور العمل:

1- ترک زمینه گناه:

1-1.  کنترل چشم: امام صادق(ع) فرمود: نظر دوختن تیرى مسموم از تیرهاى ابلیس است و چه بسا نگاهى که حسرت درازمدتى را (در دل) به ارث بگذارد» (سفینة البحار، شیخ عباسى قمى، ماده نظر) تا حد امکان انسان از حضور در مجالس مختلط یا برخورد با نامحرم پرهیز نماید.

2-1. کنترل گوش: باید از شنیدنى هایى که ممکن است به حرام منجر شوند و زمینه ساز حرام هستند پرهیز شود. مانند موسیقى حرام، صداى شهوت انگیز نامحرم و... .

3-1. ترک هم نشینی با دوستان ناباب: دوستانى که باعث مى شوند انسان گناه را مزمزه کند، در واقع دشمن هستند و باید از آنها پرهیز کرد.

از امام سجاد(ع) نقل شده: حضرت از همراهى و سخن گفتن و رفیق بودن با پنج کس را نهى فرموده: کذاب، گناهکار، بخیل، احمق و کسى که قطع رحم کرده است. (سفینة البحار، شیخ عباسى قمى، ماده صحب)

2- ترک فکر گناه: ترک زمینه گناه سهم به سزایى در ترک فکر گناه دارد. سعی نمایید فکر گناه را به یاد خدای تبدیل نمایید.

3- اشتغال به برنامه شبانه روزى: حتما باید شبانه روز خود را با برنامه ریزى صحیح و متناسب وضع روحى و جسمى خود پر کنید و هیچ ساعت بیکارى نداشته باشید تا نفس شما را مشغول کند. در اوقات بیکارى وسوسه هاى نفس و شیطان به سراغ انسان مى آید و او را به فکر گناه و سپس به خود گناه مى کشاند امیرالمؤمنین على(ع) فرمود: براستى و حقیقت که این نفس (انسانى) پیوسته و مرتب به بدى امر مى کند در نتیجه هر کس آن را به خود واگذارد (و به کارى نگمارد) نفس او را به سمت گناهان مى کشاند». (الغرر والدرر، باب النفس به نقل از سرالاسراء، استاد على سعادت پرور، ج 1، ص 544، ح 4).

4- روزه گرفتن: روزه گرفتن قواى حیوانى و شهوانى انسان را تضعیف مى کند اگر قواى شهوانى ضعیف گشت قهرا فکر گناه هم کم رنگ مى شود. امام جعفر صادق (ع) فرمودند: هرگاه شکم پر شود طغیان مى کند. (المحجة البیضاء، ملا محسن فیض کاشانى، ج 5، ص 150). مفهومش این است اگر شکم بر نشود طغیان نمى کند و بهترین قسم جوع و گرسنگى همان روزه گرفتن است.

تذکر این نکته بسیار ضرورى است که اولاً: روزه نباید براى بدن ضررى داشته باشد وگرنه شرعا حرام است. ثانیا: براى کارهاى روزمره مخل نباشد. ثالثا: اگر نه مضر بود ونه مخل فقط روزهاى دوشنبه و پنج شنبه باشد نه بیشتر، ولى در هر صورت اگر براى روزه گرفتن عذرى است مورد بعدى یعنى ورزش دو برابر شود.

5- ورزش: هر روز ورزش لازم است البته آن ورزش هایى باشد که براى بدن ضررى ندارد مثل نرم دویدن و نرم طناب زدن و انجام حرکت هاى کششى و اگر براى روزه گرفتن عذرى هست زمان ورزشى دوبرابر شود مثلاً از بیست دقیقه به چهل دقیقه افزایش یابد.

چند توصیه:

یک) هیچ گناهی را کوچک نشمارید.

دو) در ابتدای روز با خدای متعال شرط کنید که گناه نکنید و در طول روز مراقب اعمال و رفتار خود باشید و در پایان روز از خویش حساب بکشید. اگر از عملکرد خویش راضی بودید، خدای را شکر گویید و در صورتی که راضی نبودید، بر خویش سخت بگیرید.

سه). بدانید که همواره در محضر خدای بزرگ هستید ، او بر شراشر وجود شما اشراف دارد و از ظاهر و باطن شما آگاه است.

چهار) از خداوند با دعا و نیایش استعانت و استمداد بجویید، زیرا که خود فرمود: اگر فضل و رحمت خدا بر شما نبود هیچ کدام به فضیلت و تزکیه روی نمی آوردید. (نور، آیه 21)

پنج) اعمال و عادات نیکو را جایگزین رفتار ناپسند نمایید; مانند شرکت دائمی در نماز جماعت، نماز شب و دعا.

قرآن کریم می فرماید: خوبی ها سرانجام میدان را بر بدی ها تنگ خواهد کرد و آنها را از بین خواهد برد. (هود، آیه 114)

 شش) مطالعه پیرامون زندگی پارسایان و زاهدان و مطالعه کتب اخلاقی ر فراموش نکنید.

در این زمینه ر.ک:

1-گناه شناسی/ محسن قرائتی.

2-گناهان کبیره/ شهید دستغیب.

3- شهید دستغیب، قیامت و قرآن (تفسیر سوره طور).

جوان چگونه غریزه جنسی خود را کنترل کنیم

سوال: جوان چگونه غریزه جنسی خود را کنترل کنیم .

 دغدغه شماتودنى و نعمتى بزرگ است. البته این را بدان جهت نگفتیم که شما را معذور کنیم؛ بلکه واقعیت آن است که برخى به کلى از نفس خود غافل مى‏شوند و آن را به فراموشى مى‏سپارند.

 ولى برخى نیز این توفیق را مى‏یابند که اگر چه لغزش‏هایى دارند ولى همواره از طرف نفس خویش نگران و در جدال و کشمکش با آن هستند.

 گاهى کسى دشمنى در خانه ویا بیمارى در اندام خود دارد ولى از آن مطلع نیست و لذا اقدامى براى دفع آن نمى‏کند. این خطرناک ترین نوع دشمن و زیانبارترین نوع بیمارى است.

 جمله‏اى را به حضرت مسیح(ع) نسبت مى‏دهند که فرموده است: بیمار کسى نیست که از دردى رنج مى‏برد، بیمار حقیقى آن است که بیمار است ولى خود را سالم مى‏پندارد.

خداوند با حکمت و دانش گسترده خویش همراه با غرایز و نیروهاى دیگر، "غریزه جنسى" را نیز در انسان آفریده است که به هنگام بلوغ شکوفا مى‏شود و اگر به درستى رهبرى نشود، ناگزیر طغیان مى‏کند و شخص را به راه‏هاى انحراف و سقوط مى‏کشاند و براى کنترل و هدایت درست این غریزه راه‏هاى متعددى وجود دارد که از جمله آنها، ازدواج بدون تشریفات است.

 چنان که قرآن کریم در این مورد مى‏فرماید: وَ أَنْکِحُوا اَلْأَیامى‏ مِنْکُمْ وَ اَلصَّالِحِینَ مِنْ عِبادِکُمْ وَ إِمائِکُمْ إِنْ یَکُونُوا فُقَراءَ یُغْنِهِمُ اَللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَ اَللَّهُ واسِعٌ عَلِیمٌ‏، (سوره نور ، آیه 32).

 در این آیه ابتدا جوانان را بر ازدواج آسان و ساده و پرهیز از تشریفات دست و پاگیر ترغیب و به آنان امید داده که مسأله فقر را مطرح نکنند؛ زیرا با اتخاذ شیوه صحیح و منطقى در زندگى، این مشکل به راحتى حل مى‏گردد.

 در مرحله اوّل، کسى که امکانات ازدواج براى او فراهم نیست، مى‏تواند با انتخاب همسر و اجراى صیغه عقد ازدواج را به تأخیر انداخته و مدتى را به صورت نامزد باقى بماند و در صورت نبود امکانات ازدواج، قرآن مى‏فرماید: وَ لْیَسْتَعْفِفِ اَلَّذِینَ لا یَجِدُونَ نِکاحاً حَتَّى یُغْنِیَهُمُ اَللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ‏، (سوره نور ، آیه 33).

خداوند در این آیه، دستور به عفاف و عفت نفس مى‏دهد و این بهترین شیوه و روشى است که با به کار بستن آن روح ایمان و تقوا در انسان پرورش مى‏یابد و سبب تقویت اراده و تسلط بر نفس مى‏شود و روحیه عفت در انسان زنده مى‏گردد.

 همچنین با عمل به سفارش‏هاى زیر، مى‏توان بر مشکلات روحى و اخلاقى غلبه کرد :

1-سعى و کوشش در انجام وظایف و واجبات دینى.

2-خواندن نماز با حضور قلب و در اول وقت.

3-گرفتن روزه مستحبى به ویژه دوشنبه و پنجشنبه هر هفته.

4-تلاوت قرآن بویژه بعد از نماز صبح.

 5-تأمل و اندیشه در آیات قرآن.

6-حتى المقدور سعى در خواندن نماز شب. - سحر خیزى.

7-شرکت در ورزش‏هاى فردى و دسته جمعى.

8-تنظیم برنامه براى تمام شبانه روز و پر کردن اوقات فراغت با برنامه‏هاى صحیح و سودمند.

9-شرکت در فعالیت‏هاى مذهبى و اجتماعى.

10-پرهیز از نگاه نامشروع به افراد نامحرم. امام صادق(ع) فرمود: "نگاه پس از نگاه، در دل بیننده شهوت را مى‏انگیزاند". (وسائل الشیعه ، ج 14 ، ص 138)

 و باز فرمود:"نگاه، تیرى از تیرهاى شیطان است، چه بسا نگاهى که اندوه‏هاى دراز در پى دارد"، (وسائل الشیعه ، ج 14 ، ص 139).

11-عدم معاشرت و دوستى با افراد منحرف و فاسد.

12-نتخاب دوستان مؤمن و سالم.

13به یاد خدا بودن در همه اوقات.

14کنترل افکار و نیندیشیدن به صحنه‏هاى شهوت انگیز.

15پرخورى و نیز از خوردن غذاهاى چرب و پرانرژى و تحریک کننده پرهیز کنید. 17حتى الامکان در جاى گرم نخوابید.

18از لباس‏هاى خشن و گشاد استفاده کنید.

19 از مشاهده صحنه‏هاى مهیج و تحریک کننده دورى کنید.

20سعى کنید هیچ گاه تنها نشوید.

21با آب سرد در فصول مناسب استحمام کنید.

22برنامه منظم مطالعاتى براى خود قرار دهید و سعى کنید فرصت‏هاى خود را با تفکر و مطالعه مناسب پر کنید.

23سوره یوسف را زیاد بخوانید و در آن تدبّر کنید.

 باز هم تأکید مى‏کنیم از همین الان براى ازدواج تصمیم بگیرید و چنانچه نیت شما براى خدا و پرهیز از گناه باشد، قطعاً خداوند مدد کار شما خواهد بود.

 وَ اَلَّذِینَ جاهَدُوا فِینا لَنَهْدِیَنَّهُمْ سُبُلَنا.

توبه از گناهان کبیره چگونه است ؟!

توبه از گناهان کبیره چگونه است ؟!  

دکتر یوسف قرضاوی  

سوال: نظر شما در باره شخصی که یک یا چند گناه مانند ارتکاب به عمل زشت زنا و شبیه آن ، تهمت ناروا زدن به زنان پاکدامن ، خوردن ناروای مال مردم چیست ؟ البته بعد از آنکه فرد گناه کار از درگاه خداوند توبه خالص کرده باشد . همچنین  حکم او در رابطه با حقوق مالی مردم که به خاطر فقر و نداری توان باز پرداخت آن را ندارد ، چگونه است ؟

جواب: درباره این سه جرم که برادرمان در مورد آنها  سوال نموده است ، لازم است عرض کنم که :

اولا"، راجع به زنا ، گناهکار می تواند از درگاه خداوند متعال توبه کند و از عمل خود نادم و پشیمان  گردد و در پیشگاه خداوند متعال طلب مغفرت نماید و عزم راسخ داشته باشد همانگونه که شیر به پستان برنمی گردد او هم قطعا" مرتکب چنین گناهی نشود . بعضی از عالمان در این باره سختگیری نموده و گفته اند برای صحت توبه ، شخص زانی باید نزد خانواده آن کسی که در حق او مثلا" عمل  زنا گرفته برود و در خواست استحلال و چشم پوشی نماید ؛ زیرا چنین کاری ،سهمی از حقوق بندگان را در بردارد و باید از حقوق آنان طلب بخشش نماید .به این معنی مرد زنا کار نزد کسی که می خواهد از او درخواست عفو و بخشش کند برود و به او بگوید : من با همسر تو و یا با دختر تو و یا ... عمل زنا انجام داده ام و تقاضای  عفو گذشت را دارم و می خواهم از گناهم گذشت کنی و مرا ببخشی و طبیعی است که چنین کاری نه معقول است و نه شدنی ؛ زیرا هر کسی چنین کاری را انجام دهد یا کشته خواهد شد و یا با او مقابله به مثل می شود . به این ترتیب محققان گفته اند  که توبه از زنا فقط باید میان انسان و پروردگارش باشد  که اگر از آن  توبه استغفار نمود ، امید آن می رود که خداوند او را مورد  عفو و بخشش قرار دهد .

اما در مورد تهمت زدن به زنان پاکدامن که از گناهان کبیره می باشد و از هفت نوع گناه مهلک دنیایی و قیامتی شخص می باشد . خداوند متعال می فرماید:

إِنَّ الَّذِینَ یَرْمُونَ الْمُحْصَنَاتِ الْغَافِلَاتِ الْمُؤْمِنَاتِ لُعِنُوا فِی الدُّنْیَا وَالْآخِرَةِ وَلَهُمْ عَذَابٌ عَظِیمٌ   * یَوْمَ تَشْهَدُ عَلَیْهِمْ أَلْسِنَتُهُمْ وَأَیْدِیهِمْ وَأَرْجُلُهُم بِمَا کَانُوا یَعْمَلُونَ

 (( بی گمان کسانی که به زنان پاکدامن بی خبر و با ایمان نسبت زنا میدهند در دنیا و آخرت لعنت شده اند و برای آنها عذابی سخت خواهد بود . در روزی که زبان و دستها و پاهایشان بر ضد آنان به آنچه انجام می دادند شهادت می دهند .))[النور/ 23-24.]

خداوند برای کسی که تهمت زنا به زنان پاکدامن می زند در دنیا مجازاتی به نام (حد قذف) معین کرده است و آن هشتاد ضربه شلاق می باشد و این ، عقوبت دنیایی ا وست. و گناه چنین کسی چنان شدید است که گواهی و شهادت او در هیچ موردی  پذیرفته نیست و این را ((عقوبت معنوی)) می نامند که به وسیله این عقوبت اطمینان و اعتماد مردم از او سلب می شود و از یک عقوبت دینی دیگری برخوردار است که خداوند می فرماید:

وَأُوْلَئِکَ هُمُ الْفَاسِقُونَ

 ((و اینان از فاسقانند)) [النور/4.]

و نشانه فاسقی را دریافت می دارند ...

إِلَّا الَّذِینَ تَابُوا مِن بَعْدِ ذَلِکَ وَأَصْلَحُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِیمٌ

(( مگر کسانی که بعد از آن بهتان توبه کرده و به صلاح آمده باشند که خدا آمرزنده و مهربان است.))[النور/5.]

ولی چنین شخصی چگونه به توبه دست می یابد ؟ فقها و پیشوایان دینی در آن اختلاف دارند .این گناه مشمول حق خدا و حق الناس می باشد . اگر تهمت زننده در انظار جمع ،به فلان زن بی گناه تهمت زده باشد ،توبه ی او با یکی از این دو صورت است که یا باید در انظار همان جمع خود را تکذیب کند تا خداوند از او خشنود گردد و یا نزد صاحبان حق «زن متهم »برود و از ایشان درخواست عفو و بخشش کند ؛زیرا انسانی که آبروی کسی را مکدر نموده و در باره ی او سخنی گفته باشد که همانند باد به این مکان و آن مکان منتشر شده و یک لکه ی ننگی بر پیشانی او ،خانواده و نسلهای پس از او نهاده باشد و سپس آن تهمت زننده بگوید :خدایا توبه کردم .چنین توبه ای قطعاً پذیرفتنی نیست ،بلکه باید خود را تکذیب کند و اقرار و اعتراف نماید بر این که در اتهام ایشان دروغ گفته است و یا از صاحب تهمت در خواست عفو و بخشودگی کند .در این موقع صاحب تهمت یا اورا می بخشد و یا نمی بخشد . در صورت عدم عفو ،باید تهمت زننده مجازات هشتاد ضربه ی شلاق را ببیند .بعد به سوی خداوند توبه کند ...تا توبه ی او مورد قبول واقع گردد .

 اما خوردن نا روا و غیر مشروع مال مردم ؛ در این مورد باید بگویم که حقوق مالی ،باید به صاحبانش باز گرداننده شود و هیچ چیزی حتی شهادت در راه خدا موجب کفاره ی حق الناس نخواهد شد . هیچ عبادتی به اندازه ی شهادت در راه خدا عظیم و بزرگ نیست ،ولی با وجود آن هنگامی که شخصی از پیامبر خدا «ص»سؤال کرد و گفت :

«ای پیامبر خدا «ص» اگر من در راه خدا کشته شوم این شهادت موجب کفاره ی گناهانم خواهد شد ؟حضرت فرمود بلی و سپس ایشان را خواست و به او فرمود :الن چه گفتی ؟آن مرد گفت :شهادت موجب کفاره ی گناهان من خواهد شد ؟پیامبر فرمود :بجز قرض ها بله  ،اکنون جبرئیل این موضوع را به من اعلام داشت .»

در قضیه ی توبه ،دیون و متعلقات آن باید به صاحبانش برگردانده شود. کسی که مال مردم را از طریق رشوه ،غصب ،غارت ،غش و یا یکی از طرق حرام خورده باشد ،سپس بگوید توبه کردم . یا به حج رود و یا در راه خدا جهاد کند و شهید گردد ،هیچ کدام از آن گونه موارد «توبه و حج و شهادت »موجب کفاره ی حق الناس او نخواهد بود و باید جهت صحت توبه ،حقوق مالی مردم به آنها بازگرداند؛زیرا در این مورد هیچ گونه تسامحی نیست .

اگر کسی از پرداخت حقوق مالی ناتوان بود ،باید نزد صاحبان حق برود و از آنان طلب عفو و بخشودگی کند که شاید او را آزاد نماید و اگر از او راضی نشود ،باید نزد خود قصد و نیت جازم داشته باشد که هر گاه به مالی دست یابد آن را به صاحبان حق پرداخت نماید و اگر کسی قبل از پرداخت حقوق مالی مردم بمیرد ،خداوند در روز قیامت عهده دار حقوق صاحبان حق خواهد شد .و خداوند بسیار بخشاینده و آمرزگار است .

--------------------------------------

منبع : دیدگاه های فقهی معاصر جلد 2

مولف : دکتر یوسف قرضاوی

مترجم : دکتر احمد نعمتی

انتشارات : نشر احسان 

اقسام گناه

علماى اسلام از قدیم گناهان را بر دو گونه تقسیم نموده‌اند:

1 گناهان کبیره (بزرگ).

2 گناهان صغیره (کوچک).

این تقسیم‌بندى از قرآن و روایات سرچشمه گرفته است؛

در قرآن چنین مى‌خوانیم:

"ان تجتنبوا کبائر ما تنهون عنه نکفر عنکم سیئاتکم و ندخلکم مدخلا کریماً(1)؛ اگر از گناهان کبیره‌اى که از آن نهى شده‌اید، اجتناب کنید، گناهان کوچک شما را مى‌پوشانیم و شما را در جایگاه خوبى وارد مى‌سازیم."

و در جاى دیگر آمده است:

"و وضعَ الکِتاب فَترىَ الُمجرمینَ مُشفِقینَ ممّا فیهِ و یقُولونَ یا ویلتنا ما لِهذا الکِتاب لایُغادِر صغیرة وَلا کَبیرةً الا اَحصاها(2)؛ و کتاب (نامه اعمال) در آنجا گذارده شود، گنهکاران را مى‌بینى که از آنچه در آن است، ترسان و هراسناکند، و مى‌گویند: اى واى بر ما، این چه کتابى است که هیچ عمل کوچک و بزرگى نیست، مگر این که آن را شماره کرده است؟"

و در آیه‌اى دیگر مى‌خوانیم:

"الّذین یَجتَنبون کبائِرَ الاِثم و الفَواحش الاّ اللَمَم انّ ربّک واسعُ المَغفرة...(3)؛ (نیکوکاران) کسانى هستند که از گناهان بزرگ و زشتى‌ها، جز گناهان کوچک پرهیز مى‌کنند، بى گمان آمرزش پروردگارت وسیع است.

و درباره بهشتیان مى‌خوانیم:

"والَّذینَ یَجتَنِبُون کبائِر الاِثمِ والْفَواحِش (4)؛ (مواهب آخرت، جاودانه است براى) آنان که از گناهان بزرگ و کارهاى زشت پرهیز مى‌کنند."

و درباره مغفرت الهى مى‌خوانیم:

"انّ اللهّ لایَغفر اَن یُشرکَ به و یَغفِر ما دونَ ذلک لِمن یشاَّء و من یُشرک بِالله فَقد اِفتَرى اِثما عَظیما(5)؛

خداوند(هرگز) شرک را نمى‌بخشد و پایین‌تر از آن را براى هر کس بخواهد (و شایستگى داشته باشد) مى‌بخشد و آن کس که براى خدا شریکى قایل گردد، گناه بزرگى انجام داده است."

از این آیات به روشنى استفاده مى‌شود که گناهان، دو گونه‌اند: کبیره و صغیره و همچنین استفاده مى‌شود بعضى از گناهان، بدون توبه حقیقى بخشودنى نیست، ولى بعضى از آنها بخشودنى است.

اقسام گناه در روایات

روایات متعددى از ائمّه (علیهم السلام) به ما رسیده که بیانگر تقسیم گناهان به کبیره و صغیره است، و در کتاب اصول کافى یک باب تحت عنوان «باب الکبائر» به این موضوع اختصاص یافته که داراى 24 حدیث است.

در روایت اوّل و دوّم این باب، تصریح شده که گناهان کبیره، گناهانى را گویند که خداوند، دوزخ و آتش جهنم را بر آنها مقرر نموده است.(6)

در بعضى از این روایات (روایت سوم و هشتم)، هفت گناه به عنوان گناه کبیره، و در برخى از روایات (روایت 24) نوزده گناه به عنوان گناهان کبیره، شمرده شده است.(7)

گرچه هر گناه، چون مخالفت فرمان خداى بزرگ است، سنگین و بزرگ مى‌باشد، ولى این موضوع منافات ندارد که بعضى از گناهان نسبت به خود و آثارى که دارد، بزرگتر از برخى دیگر باشد، و به گناهان بزرگ و کوچک تقسیم گردد.

پی‌نوشت‌ها:

1- نساء / 31.

2- کهف / 49.

3- نجم / 32.

4- شورى / 37.

5- نساء / 48.

6- الکبائر التى اوجب الله علیها النار. کافى، ج 2، ص 276.

7- کافى چاپ آخوندى، ج 2، ص 285، وسائل الشیعه، ج 11، ص 276.

منبع:

گناه شناسى، محسن قرائتى، تنظیم و نگارش: محمدى اشتهاردى .

گناهان کبیره

موارد تبدیل گناه صغیره به کبیره

از آیات و روایات استفاده مى‌شود که در چند مورد، گناه صغیره، تبدیل به کبیره مى‌شود و حکم گناهان کبیره را پیدا مى‌کند از جمله:

اصرار بر گناه صغیره

تکرار گناه صغیره، آن را تبدیل به گناه کبیره مى‌کند، و اگر انسان حتى یک گناه کند، ولى استغفار نکند، و در فکر توبه هم نباشد، اصرار به حساب مى‌آید.

گناه صغیره همچون نخ نازک و باریکى است که اگر تکرار شود، طناب و ریسمان ضخیم و کلفتى مى‌گردد که پاره کردنش مشکل است.

"و لم یصروا على ما فعلوا و هم یعلمون (1)؛ آنان آگاهانه بر گناهانشان، اصرار نورزند."

امام باقر علیه السلام در شرح آیه فوق فرمود:(2)

«اصرار، عبارت از این است که کسى گناهى کند و از خدا آمرزش نخواهد و در فکر توبه نباشد.»(3)

امیرمؤمنان على علیه السلام فرمود:

«ایاک و الاصرار فانه من اکبر الکبائر و اعظم الجرائم (4)؛ از اصرار بر گناه بپرهیز، چرا که از بزرگترین جرایم است.»

غفلت از گناهان کوچک

امام صادق علیه السلام فرمود: رسول خدا (صلّى الله علیه وآله) همراه یاران (در سفرى) در سرزمین بى آب و علفى فرود آمد، به یارانش فرمود: ائتوا بحطب؛ «هیزم بیاورید» که از آن آتش روشن کنیم تا غذا بپزیم.

امام باقر علیه السلام در شرح آیه فوق فرمود: «اصرار، عبارت از این است که کسى گناهى کند و از خدا آمرزش نخواهد و در فکر توبه نباشد.»

یاران عرض کردند: اینجا سرزمین خشکى است و هیچگونه هیزمی در آن نیست!

رسول خدا (صلّى الله علیه وآله) فرمود: «بروید هر کدام هر مقدار مى‌توانید جمع کنید.» آنها رفتند و هر یک مختصرى هیزم یا چوب خشکیده‌اى با خود آورد و همه را در پیش روى پیامبر (صلّى الله علیه وآله) روى هم ریختند، پیامبر اکرم فرمود:

هکذا تجتمع الذنوب؛ « گناهان، اینگونه روى هم انباشته مى‌شوند»، سپس فرمود:

ایّاکم و الُمحقّرات من الذّنوب...(5)؛ از گناهان کوچک بپرهیزید که همه آنها جمع و ثبت مى‌گردد.

امام صادق علیه السلام فرمود:

لا صَغیرة مع الاِصرار(6)؛ در صورت اصرار، گناه دیگر صغیره‌ نیست.

کوچک شمردن گناه

کوچک شمردن گناه، آن را به گناه بزرگ تبدیل مى‌کند، براى روشن شدن موضوع، به این مثال توجه کنید:

اگر کسى سنگى به سوى ما پرتاب کند، ولى بعداً پشیمان شده و عذرخواهى کند، ممکن است او را ببخشیم، ولى اگر سنگ ریزه‌اى به ما بزند، و در مقابلِ اعتراض بگوید: این که چیزى نیست، بى خیالش. او را نمى‌بخشیم، زیرا این کار، از روح استکبارى او پرده برمى‌دارد و بیانگر آن است که او گناهش را کوچک مى‌شمرد. به این روایات توجه کنید:

- امام حسن عسکرى علیه السلام فرمود:

من الذّنوب التّى لا یغفر لیتنى لا اءُؤاخَذُ الاّ بهذا(7)؛ از گناهان نابخشودنى این است که انسان بگوید: کاش مرا به غیر از این گناه مجازات نکنند. (یعنى آن گناهِ مورد اشاره را کوچک بشمرد.)

- امیرمؤمنان على علیه السلام مى‌فرماید:

اشدّ الذّنوب ما استَهان به صاحبه (8)؛ بدترین گناهان، آن است که صاحبش آن را کوچک بشمرد.

- امام صادق علیه السلام فرمود:

از گناه حقیر و ریز، بپرهیز (سبک مشمار) که آمرزیده نشود.

عرض کردم: گناهان حقیر چیست!؟ فرمود آن است که:

الرّجل یَذنب فیَقول طُوبى لى لو لم یَکن لى غیر ذلک (9)؛ کسى گناه کند و بگوید خوشا به حال من اگر غیر از این گناه نداشتم.

- حضرت سجاد علیه السلام در ضمن دعا، به خدا عرض مى‌کند:

الّلهم اَعُوذُ بِکَ مِن ... الاِصرارِ عَلى المَاءثَم و استِصغار المَعصیَة (10)؛ پروردگارا! به تو پناه مى‌برم از اصرار بر گناهان، و کوچک شمردن گناه.

 اظهار خوشحالى هنگام گناه

لذت بردن از گناه و شادمانى هنگام انجام گناه، از امورى است که گناه را بزرگ مى‌کند و موجب کیفر بیشتر مى‌شود. در اینجا به چند روایت توجه کنید:

حضرت سجاد علیه السلام در ضمن دعا، به خدا عرض مى‌کند: پروردگارا! به تو پناه مى‌برم از اصرار بر گناهان، و کوچک شمردن گناه.

امیر مؤمنان على علیه السلام فرمود:

شر الاشرار من تبهّج بالشر(11)؛ بدترین بدها کسى است که به انجام بدى خوشحال گردد.

و نیز فرمود:

مَن تَلذّذ بمعاصِى الله ذُلّ(12)؛ کسى که از انجام گناه، لذت ببرد خداوند ذلّت را به جاى آن لذّت به او مى‌رساند.

امام سجاد علیه السلام فرمود:

إیّاک و ابتهاج الذّنب فانّه اعظم من رکوبه (13)؛ از شاد شدن هنگام گناه بپرهیز، که این شادى بزرگتر(بدتر) از انجام خود گناه است.

و نیز فرمود:

حلاوة المعصیة یفسدها الیم العقوبة (14)؛ عذاب دردناک گناه، شیرینى آن را تباه مى‌سازد.

و از سخنان امام سجاد علیه السلام است:

لا خیر فى لذّة من بعدها النّار(15)؛ در لذتى که بعد از آن آتش دوزخ است خیرى نیست.

رسول اکرم صلّى الله علیه وآله فرمود:

من اذنب ذنبا و هو ضاحک دخل النار و هو باک (16)؛ کسى که گناه کند و در آن حال خندان باشد وارد آتش دوزخ مى‌شود در حالى که گریان است.

 گناه از روى طغیان

یکى دیگر از امورى که موجب تبدیل گناه کوچک به گناه بزرگ مى‌شود، طغیان و سرکشى در انجام گناه است.

امّا مَن طَغى وَ اثَر الحَیاة الدّنیا فَاِنّ الجَحِیمَ هِىَ المَاءوى (17)؛ و اما آنها که طغیان کردند و زندگى دنیا را مقدم شمردند، بى گمان جایگاهشان دوزخ است.

مغرور شدن به مهلت الهى

دیگر از امورى که گناه کوچک را به گناه بزرگ تبدیل مى‌کند، آن است که گنهکار مهلت خدا و مجازات نکردن سریع او را دلیل رضایت خدا بداند و یا خود را محبوب خدا بداند.

و یقولون فى انفسهم لولا یعذّبنا الله بما نقول حسبهم جهنّم یصلونها فَبِئسَ المَصیر(18)؛ گناهکاران در دل مى‌گویند: چرا خدواند ما را به خاطر گناهانمان عذاب نمى‌کند؟ جهنم براى آنها کافى است، وارد آن مى‌شوند و بد جایگاهى است.

وعده عذاب جهنم براى چنین افرادى، دلیل آن است که گناه افرادى که مغرور به عدم مجازات سریع خداوند هستند، گناه کبیره است.

تجاهر به گناه

آشکار نمودن گناه نیز، گناه صغیره را تبدیل به گناه کبیره مى‌کند، شاید از این نظر که آشکار نمودن گناه حاکى از تجرّى و بى باکى بیشتر گنهکار است، و موجب آلوده کردن جامعه، و عادى نمودن گناه مى‌گردد.

رسول اکرم صلّى الله علیه وآله فرمود: کسى که گناه کند و در آن حال خندان باشد وارد آتش دوزخ مى‌شود در حالى که گریان است.

امیرمؤمنان على علیه السلام فرمود:

ایّاک و المجاهرة بالفُجور فانّه من اشدّ المآثم (19)؛ از آشکار نمودن گناهان بپرهیز، که آن از سخت‌ترین گناهان است.

و حضرت رضا علیه السلام فرمود:

المستتر بالحسنة یعدل سبعین حسنة و المذیع بالسیّئة مخذول (20)؛ پاداش پنهان کننده کردار نیک، معادل هفتاد کار نیک است، و آشکار کننده گناه، خوار مى‌باشد.

گناه شخصیت‌ها

گناه آنان که در جامعه، داراى موقعیت خاص هستند، با گناه دیگران یکسان نیست، و چه بسا گناه صغیره آنها، حکم گناه کبیره را داشته باشد، زیرا گناه آنها داراى دو بعد است: بعد فردى و بعد اجتماعى.

گناه شخصیت‌ها و بزرگان از نظر بعد اجتماعى مى‌تواند زمینه اغوا و انحراف جامعه را فراهم کرده و موجب سستى دین مردم شود.

بر همین اساس، حساب خداوند با بزرگان و شخصیت‌ها، غیر از حساب او با دیگران است.

پی‌نوشت‌ها:

1- آل عمران / 135

2- کافى، ج 2 ص 288.

3- بر همین اساس بعضى از فقهاء گفته اند: عزم بر تکرار گناه همچون اصرار بر گناه است.

4- غررالحکم، ج 1 ص 151.

5- کافى، ج 2 ص 288.

6- بحارالانوار، ج 8 ص 351.

7- تحف العقول، ص 487.

8- نهج البلاغه، حکمت 348، غرر الحکم، ج 1 ص 193.

9- کافى، ج 2 ص 287.

10- صحیفه سجادیه، دعاى هشتم.

11- غرر الحکم، ج 1 ص 446.

12- فهرست غرر، ص 130.

13- بحارالانوار، ج 78 ص 159.

14- بحارالانوار، ج 78 ص 159.

15- بحارالانوار، ج 78 ص 159.

16- مشکاة الانوار، ص 394، وسائل الشیعه، ج 11 ص 168.

17- نازعات / 37 39.

18- مجادله / 8.

19- غررالحکم، ج 1 ص 151.

20- مشکاة الانوار، ص 394، کافى، ج 2 ص 428.

منبع:

گناه شناسى، محسن قرائتى، تنظیم و نگارش: محمدى اشتهاردى .

قرآن درباره پرهیزکاران مى‌فرماید:

مناجات

خدایا یاریم کن در این ماه بر روزه و شب زنده داریش
و دورم بدار در آن از لغزشها و گناهانش و روزیم کن در آن ذکر خود را بطور دوام و یکسره به توفیق خود اى راهنماى گمراهان